به گزارش روابط عمومی نیروی انسانی، بیسوادی در ایران و جهان در میان زنان نرخی فزونتر از مردان دارد و این مساله نشانگر ضرورت توجه بیشتر به سوادآموزی زنان است. دولت یازدهم طی سه سال گذشته در کنار دستاوردهای مهمی که در حوزه سوادآموزی داشته، تلاش ویژه ای را به آموزش زنان معطوف داشته است.
نرخ سوادآموزی در جوامع، یکی از اصلی ترین شاخص های توسعه به شمار می رود، به طوری که به باور کارشناسان و جامعه شناسان، میان بیسوادی با عقب ماندگی جوامع، نابرابری جنسی و خشونت پیوندی انکارناپذیر وجود دارد. به همین شکل، نقش پررنگ زنان در توسعه جوامع در زمینه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و نیز با میزان سوادآموزی آنان ارتباط مستقیم دارد.
تازه ترین آمار یونسکو (سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد) از وجود 750 میلیون بیسواد در سراسر جهان، حکایت دارد که به این میزان سالانه نزدیک به 50 میلیون تَن نیز افزوده می شود. شمار بالایی از این بیسوادان نیز زنان هستند.
«سعدالله نصیری قیداری» رییس کمیسیون ملی یونسکو در همایش روز جهانی سوادآموزی که روز دوشنبه شانزدهم شهریور برگزار شد، با بیان این موضوع که دوسوم بیسوادان جهان را زنان تشکیل می دهند، گفت: یونسکو تاثیرگذاری فراوانی در سوادآموزی زنان دارد. در سال 2000 میلادی، نرخ بیسوادی جهان 18 درصد بود و انتظار می رفت که در سال 2015 این رقم به 14 درصد برسد. این هدف اما محقق نشد و از 73 کشوری که نرخ سوادآموزی آنها 95 درصد بود و قرار بود طبق برنامه 2.5 درصد افزایش یابد، تنها 17 کشور در این امر موفق شدند.
نصیری قیداری افزود: امسال به 2 دلیل بحث سوادآموزی بیش از سال های گذشته حائز اهمیت است. نخست این که در پنجاهمین سال تاسیس این نهضت در جهان هستیم و از سوی دیگر اجرای برنامه توسعه پایدار 2030 که در سپتامبر 2015 در سازمان ملل به امضای روسای دولت ها رسید، آغاز شده است. بر همین اساس، ایران تلاش های خوبی در این زمینه انجام داده و کمیته آموزش و توسعه پایدار، 31 کارگروه را به تدوین سند آموزش 2030 اختصاص داده است و به زودی این سند را تهیه خواهیم کرد.
روز جهانی سوادآموزی هر سال در هشتم سپتامبر (اواسط شهریورماه) برگزار می شود. سازمان یونسکو این روز را در سال 1966 نامگذاری کرد و امسال در پنجاهمین سالگرد این نامگذاری، مراسم روز جهانی سوادآموزی بر شعار «خواندن گذشته، نوشتن آینده» متمرکز شده است.
** پیوند سوادآموزی با نابرابری های جنسیتی
تازه ترین آمار ارایه شده از میزان بیسوادی در جهان نشان می دهد که گسترش فناوری های گوناگون به معنای توسعه سواد و دانش نیست چراکه هم اکنون در قرن بیست و یکم، بیش از 750 میلیون بزرگسال در جهان از سواد خواندن و نوشتن محروم اند. تاسف بارتر اینکه، 505 میلیون تن یا به عبارتی دوسوم جمعیت بیسوادان جهان را زنان تشکیل داده اند.
همچنین، از میان جمعیت جوانِ جهان، 126 میلیون بیسواد وجود دارد که 77 میلیون تن از آنان را زنان جوان تشکیل می دهند. این آمار نشان می دهد که تعداد بیسوادان زن در میان جمعیت جوان کمتر از جمعیت بزرگسال است.
در ایران نیز، وضعیت سوادآموزی نشان از نابرابری فرصت ها در سوادآموزی میان زنان و مردان دارد. «علی باقرزاده» رییس سازمان نهضت سوادآموزی در گزارش تازه خود به مناسبت روز جهانی سوادآموزی، در باره تفاوت درصد باسوادی زنان و مردان در ایران گفت: در مقطعی 36 تا 37 درصد، اختلاف باسوادی در میان زنان و مردان وجود داشت که اکنون به کمتر از هشت درصد رسیده است. همچنین در برخی استان ها تفاوت باسوادی در شهر و روستا به بالای 40 درصد می رسید که اکنون کمتر از پنج درصد است.
به گفته رییس سازمان نهضت سوادآموزی، 80 درصد فعالیت های این نهاد به سوادآموزی زنان و دختران معطوف بوده است. در این باره، «شهیندخت مولاوردی» معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده هم در همایش اخیر سوادآموزی، با یادآوری این نکته که آموزش، طبق قانون اساسی از بدیهی ترین حقوق شهروندی است، اظهار کرد: در دهه های اخیر نرخ سوادآموزی زنان تغییرات بسیاری کرده است به گونه ای که از 17.4 درصد در سال 1345 به 81.1 درصد در سال 1390 رسیده است.
مولاوردی افزود: با وجود این تغییرات، هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب راه درازی در پیش داریم تا با هدف شناسایی گروه هایی که نیاز بیشتری به آموزش دارند چشم انداز خود را برای عدالت آموزشی به ویژه در مناطق روستایی و مرزی برای زنان گسترش دهیم.
**توجه ویژه دولت یازدهم به سوادآموزی زنان
اقدام ها و فعالیت های دولت یازدهم طی سه سال گذشته بهبود و رشد شاخص های آموزشی و پرورشی چون ارتقای پوشش نوآموزان دوره پیش از دبستان از 37 درصد به 54 درصد با اولویت مناطق روستایی و دوزبانه، گسترش پوشش تحصیلی واقعی دوره ابتدایی از 97.8 درصد به 98.2 درصد، توسعه پوشش تحصیلی واقعی دوره متوسطه اول از 93.4 درصد به 94.3 درصد و افزایش درصد باسوادی جمعیت 10 ساله و بالاتر از 87.9 درصد به 88.8 را در پی داشته است.
در این میان، تلاش دولت یازدهم برای سوادآموزی زنان هم چشمگیر بوده است. مولاوردی، در این باره با اشاره به اولویت های دولت تدبیر و امید برای سامان دادن به وضعیت زنان اعلام کرد: اکثر زنان بیسواد ساکن روستاها هستند و به همین منظور جنسیت و جغرافیا نقش مهمی در توانمندسازی زنان دارد. بر همین اساس، 75 درصد از فعالیت های دولت در زمینه آموزش به زنان و 50 درصد به روستاها و عشایر معطوب بوده است.
مولاوردی با تاکید بر توانمندسازی مربیان و عشایر گفت: براساس تفاهم نامه ای که معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری با نهضت سوادآموزی امضا کرده بیش از 400 معلم زن در مناطق محروم و عشایر آموزش دیده اند. وی، دلایل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را از عوامل مهم بازماندن دختران از تحصیل در برخی استان های مرزی عنوان کرد که به باور وی، این بازماندن، در آینده هزینه های بیشتری را بابت آموزش آنان به بار خواهد آورد.
معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده، سواد رسانه ای والدین برای آموزش فرزندان را از مسایل مهم روز دانست و تاکید کرد: آرمان پنجم سند بین المللی توسعه پایدار پس از 2015 با عنوان SDG درباره عدالت جنسیتی و توانمندسازی زنان است. این عدالت باید در تمام آرمان های این سند ساری و جاری باشد.
اتمام خبر
